Αγίου Κωνσταντίνου & Ελένης Ναός
Ναός Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης μεταξύ Φυλακών-Κουρσούμ Τζαμιού. Είναι πεντάκλιτη Βασιλική και άρχισε να ανεγείρεται λίγο μετά το 1881. Ως πρώτη μορφή τελείωσε το 1886. Ο άμβωνας και ο δεσποτικός θρόνος είναι του 1888, το ξυλόγλυπτο τέμπλο (Αδελφών Καραμάλη) του 1945. Ο πρώτος ναός ήταν διαφορετικός από τον σημερινό και είχε δυο καμπαναριά, εκ των οποίων το ένα βομβαρδίστηκε το 1942. Πριν κτιστεί ο ναός, οι κάτοικοι εκκλησιάζονταν στον Ναό της Ζωοδόχου Πηγής Σαραγιών. Στη βόρεια πλευρά του βρίσκεται το παρεκκλήσιο της Παναγίας Ελευθερώτριας (που κτίστηκε το 1955 και εορτάζει στις 11 Ιουνίου).
Αγίου Νεκταρίου Ναός
Μεγάλος ναός στη Μπάρα, δίπλα στην Εθνική οδό που θεμελιώθηκε το 1970 και επικαλύφθηκε με πελεκητή πέτρα. Είναι τρίκλιτη βασιλική με τρούλο. Πρωτολειτούργησε με ένα κλίτος το 1984, πλήρως στα θυρανοίξια το 1996. Εγκαινιάστηκε το 2001.
Αγίου Νικολάου ναοί
1) Μητροπολιτικός ναός. Ο μεγαλύτερος της πόλης, σταυροειδής με τρούλο, Μητροπολιτικός από το 1967 (η πρώτη Μητρόπολη ήταν ο Ναός του Αγίου Στεφάνου από τον 14ο αι. έως 1883, η δεύτερη ο Ναός της Αγίας Επισκέψεως από 1883 έως 1967). Θεμελιώθηκε το 1948 και η πρώτη λειτουργία έγινε το 1959. Οπωσδήποτε κάτω από τον ναό υπάρχουν αρχαιότητες, γι’ αυτό και υπήρξαν αντιδράσεις για την ανέγερσή του. Στη θέση του υπήρχε ο πρώτος ναός που ανεγέρθηκε το 1759 και ο δεύτερος το 1870. Αυτός καταστράφηκε από τον βομβαρδισμό των γερμανικών αεροπλάνων στις 16 Απριλίου 1941. Ήταν τρίκλιτη βασιλική με τρούλο. Τα Προπύλαια ανεγέρθηκαν το 1982-84, το νότιο Πρόπυλο το 1984.
2) Άγιος Νικόλαος ο εκ Μετσόβου. Βρίσκεται στην Πράσινη Γωνιά στην οδό Καλαμπάκας. Είναι τρίκλιτη βασιλική που θεμελιώθηκε το 1972 και πρωτολειτούργησε το 1977. Στη θέση του είχε ανεγερθεί μικρό εκκλησάκι το 1957, το οποίο επεκτάθηκε το 1967 και τελικά κατεδαφίστηκε.
3) Ναός στη Λεπτοκαρυά που κτίστηκε το 1990-92 στη θέση του παλιού του 1928. Είναι βασιλική τρίκλιτη.
Αγίου Οικουμενίου Ναοί
Ο Άγιος Οικουμένιος ήταν από τους πρώτους Επισκόπους Τρίκκης (325- 335 μ.Χ. περίπου) και πολιούχος της πόλης έως το 1947 (έκτοτε πολιούχος είναι ο Άγιος Βησσαρίων). Υπήρχε και ομώνυμος Άγιος του 6ου αι.
Υπήρχε και άλλος Οικουμένιος, Επίσκοπος Τρίκκης του 10ου αι., ο οποίος είχε το ασκηταριό του στον λόφο «Καταφύγι» κοντά στο χωριό Χαϊδεμένη. Ο τάφος του ήταν στο Φρούριο, στο Καταφύγι υπήρχε ίσως μοναστήρι.
Οι Ναοί προς τιμήν του είναι: 1) Στα Σαράγια (βλ. Αγίας Σοφίας Ναός)
2) Στα Σεισμόπληκτα (βλ. λέξη) υπάρχει ο Ναός Αγίων Αποστόλων και Αγίου Οικουμενίου (στο ίδιο κτίσμα). Μονόκλιτη μικρή βασιλική που εγκαινιάστηκε το 1990. Νότια του ναού αυτού περί τα 6 μ. θεμελιώθηκε το 2010 νέος μεγάλος ναός (σε εξέλιξη οι εργασίες).
Αγίου Στεφάνου Ναός
Βρίσκεται στην οδό Σαράφη (πρώην Βασιλέως Κωνσταντίνου) Ν.Δ. του Φρουρίου. Από το 1371 έως το 1883, οπότε κάηκε, υπήρξε ο Μητροπολιτικός Ναός των Τρικάλων. Είναι τρίκλιτη βασιλική που αναστυλώθηκε το 1896 μετά την αποτέφρωση του 1883. Ο αρχικός ναός είχε κτιστεί το 1371 από τον Ελληνο-Σέρβο ηγεμόνα Συμεών Οΰρεση Παλαιολόγο. Δίπλα βρίσκονταν τα Γραφεία της Επισκοπής Τρίκκης και για μεγάλο διάστημα (1488-1739) της Μητροπόλεως Λαρίσης, όσο η Λάρισα είχε ερημωθεί και η έδρα της μεταφέρθηκε στα Τρίκαλα. Ο παλαιός ναός είχε ανακαινιστεί το 1691-94 και ο νέος ανακαινίσηκε πλήρως το 2002.
Ανήκει στην Ενορία της Αγίας Φανερωμένης και περιέχει το λείψανο του Αγίου Οικουμενίου, πρώην πολιούχου Τρικάλων. Η εμπρός από τον ναό πλατεία ανακατασκευάστηκε μεταξύ 1992-94.
Αγίου Χαραλάμπους ναοί
1) Ναός στο Ριζαριό. Μονόκλιτη βασιλική, κτισμένη το 1910-1914 στη θέση παλαιού πλινθόκτιστου ναού που είχε είσοδο από τη Βόρεια πλευρά.
Το 1929 κατασκευάστηκε τούβλινο καμπαναριό που καταστράφηκε από τον σεισμό του 1954.
2) Ναός στον Πύργο. Κτίστηκε το 1903 και είναι απλή Βασιλική (15×8 μ.) με υπόστεγο στη νότια πλευρά. Το καμπαναριό στήθηκε το 1931 και κατεδαφίστηκε το 1952.
Αγίων Ανάργυρων Ναός
Ναός των Αγίων Κοσμά και Δαμιανού (ή Αγίων Αναργύρων) στο Βαρούσι, στα Ν.Α. του Φρουρίου. Άγνωστο είναι πότε ανεγέρθηκε, αλλά έγινε εκ βάθρων ανακαίνιση και ιστόρηση το 1575. Έχει τα παρεκκλήσια των Αγίου Ευθυμίου και Αγίου Σπυρίδωνος.
Στα Δ. του ναού υπήρχε Οικοτροφείο Αρρένων που λειτούργησε μεταξύ 1954-1974. Μεταφέρθηκε στο νέο κτίριο (Β. του Ναού Αγίου Δημητρίου το 1974, όπου έμεινε έως το 1997). Το κτίριο νοίκιασε η Μητρόπολη στη Νομαρχία Τρικάλων το 1997. Στο πρώην οικοτροφείο Αγίων Αναργύρων στεγάζεται από το 1974 η Σχολή Βυζαντινής Μουσικής.
Αναλήψεως Ναός
Εξωκκλήσι μεταξύ Λογγακίου-Τρικάλων, στην κορυφή του λόφου- βραχίονα των Χασίων. Κτίστηκε μεταξύ 1973-75.
Ζωοδόχου Πηγής Ναός
Τρίκλιτη βασιλική στα Σαράγια, κοντά στον Σιδηροδρομικό Σταθμό. Ανεγέρθηκε το 1932 στη θέση παλαιού λασπόχτιστου που είχε κτιστεί το 1818 και έφερε τοιχογραφίες του 1832 (στο Ιερό) και του 1834 (στον κυρίως Ναό). Ο παλαιός αυτός ναός καταστράφηκε από σεισμό το 1927.
Ο νέος ναός επεκτάθηκε το 1961 και εγκαινιάστηκε το 1965. Μέσα του περιέχει παρεκκλήσιο του Αγίου Γεωργίου. Μετά το 1961-65 έγιναν άλλες τρεις νέες επεκτάσεις και το 1987 ανοικοδομήθηκε νέος πολύ μεγαλύτερος ναός, στη βόρεια πλευρά του παλαιού, σταυροειδής βασιλική με τρούλο (θυρανοίξια το 2001 και εγκαίνια το 2005).
Στο προαύλιο του ναού υπήρχε πλίνθινο κτίσμα με έξι κελιά που κατεδαφίστηκε το 1937. Μέχρι το 1932 το νεκροταφείο βρισκόταν πίσω από το Ιερό της σημερινής εκκλησίας και από τότε μεταφέρθηκε νότια, στην τωρινή του θέση. Δυτικά του ναού υπήρχε η Αλληλοδιδακτική Σχολή (από το 1875) που κατεδαφίστηκε το 1989.
Παναγίας Ναοί
1) Παναγίας Ελευθερώτριας. Βλ. Αγίου Κωνσταντίνου Ναός.
2) Παναγίας Επισκέψεως (βλ. Αγίας Επισκέψεως ή Παναγίας Επισκέψεως Ναός).
3) Παναγίας Οδηγήτριας. Βρίσκεται στην Αγία Μονή και είναι μονόχωρος ναΐσκος του 1960, μετόχι της Μονής Παναγίας Γκούρας.
4) Παναγίας Φανερωμένης. (βλ. Αγίας ή Παναγίας Φανερωμένης Ναός).
Προφήτη Ηλία εξωκλήσι
Μικρός σταυροειδή ναός στον ομώνυμο λόφο. Θεμελιώθηκε το 1896, απέκτησε τη στέγη το 1902 και εγκαινιάστηκε το 1912. Είναι εξωκλήσι της Αγίας Μαρίνας και, εκτός από την 20ή Ιουλίου, εορτάζει και την Κυριακή του Θωμά.
Ο λόφος του Προφήτη Ηλία (Αϊ-Λιά) δεντροφυτεύτηκε συστηματικά το 1936, ενώ τα πρώτα δέντρα είχαν φυτευτεί το 1916, άλλα δε το 1926 και 1931. Από το 1931 είχε αρχίσει η διαμόρφωση του χώρου του αλσυλλίου. Το 1943-44 υπέστη φθορά από τις ανάγκες των κατοίκων για ξύλευση. Το 1953 έγινε δενδροφύτευση 10.000 πεύκων. Το 1986 κατασκευάστηκε Δημοτικό Αναψυκτήριο.
Το 1936 κατασκευάστηκαν στον λόφο επτά μικρές δεξαμενές για το πότισμα των δέντρων, από τις οποίες σώζεται η μία (διαστάσεων 2×1,30×0,90 μ.) δεξιά του δρόμου προς τον Ζωολογικό Κήπο. Αυτές τροφοδοτούνταν με νερό του Ληθαίου από μόνιμη αντλία στα Κουτσομύλια.
Ταξιαρχών Ναοί
1) Μέσα στον περίβολο του Φρουρίου υπήρχε Ναός του Αρχαγγέλου Μιχαήλ του 13ου αι., ίσως ο πρώτος Μητροπολιτικός Ναός της Επισκοπής Τρίκκης. Καταστράφηκε το 1393.
2) Στα ΝΔ. της Πλατείας Δεσποτικού, στην απόληξη της οδού Ζιάκα, μικρός μονόχωρος ναός (σταυροειδής με τρούλο) κατασκευάστηκε το 1998-99 σε οικόπεδο που παραχώρησε η Μαρίνα Δαραμάρα και με δαπάνη της ιδίας και του Μιλτιάδη Κατσάρου. Ανήκει στη Μητρόπολη Τρίκκης.
Για την αντιγραφή: Σ.Α. Μπακοβασίλης
