ΕΡΓΑ ΜΟΡΦΩΣΕΩΣ
ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟΝ ΝΥΚΤΕΡΙΝΟΝ ΓΥΜΝΑΣΙΟΝ
Του κ. ΔΑΜΙΑΝΟΥ ΤΕΓΟΥ
Το 1965 ο Δαμιανός Τέγος, καθηγητής Φυσικής Αγωγής, έγραψε στα «Τρικαλινά Νέα» άρθρο για την ανάγκη δημιουργίας νυκτερινού γυμνασίου στα Τρίκαλα, ενώ ο συνάδελφος Θύμιος Λώλης αναφέρεται στην προσφορά του δημοτικού νυκτερινού σχολείου.
Επαναστάσεις ειρηνικές παντού παρατηρούνται εις ότι αφορά την Παιδεία που εξυψώνει τον άνθρωπο. Η ιταλική εφημερίς «Ντέλλα Σέρρα» που γράφει: ότι οι νέοι σπουδάζουν σήμερα, αυτοί θα οικοδομήσουν και θα ενώσουν την γηραιά Ευρώπη» Όλο και μεγαλύτερα ποσά διατίθενται στην Ευρώπη διά την Παιδεία. Η Γαλλία ξοδεύει ενάμισι εκατομμύριο λιρέτες την ημέρα για την ανέγερση εκπαιδευτηρίων. Στη Γερμανία μια χώρα όπου προπολεμικά μιλιόταν μόνον η Γερμανική, σήμερα ένας αληθινός ωκεανός νέων μαθαίνει με πάθος ξένες γλώσσες. Η Αλγερινή Κυβέρνηση διέθεσε εφέτος το ένα τέταρτο του προϋπολογισμού της διά την ανόρθωση της παιδείας.
Η Αγγλική εφημερίς «Νταίηλ Μίρρορ» θέτει το ερώτημα: Ο διευθυντής του Σχολείου πρέπει, να διορίζεται από τις εκπαιδευτικές αρχές ή να εκλέγεται για ένα χρονικό διάστημα από το Σύλλογο των εκπαιδευτικών; Και η «Ισβέστια» γράφει: ότι Διευθυνταί των Σχολείων της Μέσης εκπαιδεύσεως θα πρέπει να εκλέγονται από το εκπαιδευτικό προσωπικό διότι στην πατρίδα μας η μυστική ψηφοφορία σημείωσε τεραστία επιτυχία, διότι εισέρχεται στην διεύθυνση του σχολείου πρόσωπο ισχυρό και όχι χλιαρό και ανίκανο.
Επαναστάσεις πραγματικές. Παντού ενδιαφέρονται πως θα εξυψώσουν την Παιδεία, που καλυτερεύει τον άνθρωπο. Θα πρέπει όμως να είμεθα ρεαλιστές ως προς τα θέματα που αφορούν την παιδεία όπως ο νέος Υπουργός των Εξωτερικών της Μεγάλης Βρετανίας κ. Στιούαρτ —πρώην Υπουργός Παιδείας τον οποίον η Βουλή των Κοινοτήτων ως προς τα θέματα της Παιδείας και της στεγάσεως τον τοποθετούν στην αριστερά πτέρυγα του Κοινοβουλίου, ενώ ως προς τα θέματα τής εξωτερικής Πολιτικής ίσταται ούτος εις την δεξιά πτέρυγα του Κόμματός του.
Στην Κούβα ο αναλφαβητισμός εξαφανίστηκε, όλα τα παιδιά πηγαίνουν σχολείο και δεν υπάρχει ούτε ένας δάσκαλος άνεργος. Στην Αμερική επί Προέδρου Κένεντι και του σημερινού, την πρώτη θέση κατέχουν ζητήματα της Παιδείας, διότι μόνον οι μορφωμένοι άνθρωποι είναι οι αληθινοί Απόστολοι της ισότητάς έλεγε ο μέγας Ειρηνιστής και ανθρωπιστής Κένεντι.
Μία επανάσταση πραγματική εγένετο και στην Ελλάδα με τα νέα μεταρρυθμιστικά μέτρα στην Παιδεία όπου θ’ αλλάξουν τον ρου της Ελλάδος και της ιστορίας μας. Στη Λάρισα για τα νέα μέτρα μίλησε εκτενώς ο κ Παπανούτσος ο οποίος μεταξύ των άλλων είπε και τα εξής: Δεν μπορούμε ημείς να βαδίζομε με γαϊδουράκι ενώ οι άλλοι προχωρούν με πυραύλους. Εφόσον τα σύνορα ανοίγουν οι πόλεμοι δεν θα γίνονται πλέον στα πεδία των μαχών, αλλά μέσα στα εργαστήρια και μέσα στα θρανία των σχολείων. Αι Κυβερνήσεις φεύγουν, αλλά ποια Κυβέρνηση θα είναι εκείνη που θα ξαναφέρει τα τέλη στα σχολεία και ποιοι καθηγητές θα επαναφέρουν τα εξέταστρα και την πώλησιν των βιβλίων των στις θύρες των Ανωτάτων ιδρυμάτων; Σκοπός μας με τα μέτρα αυτά είναι να καταλάβουν τίς ηγετικές θέσεις όλοι οι Έλληνες αυτό θα πει και Δημοκρατία. Τα νέα μέτρα σκοπό έχουν να φτιάσουν ένα νέον άνθρωπο, ένα νέο Έλληνα άξιο των προγόνων μας.
Με μια τέτοια Κυβέρνηση, με τέτοιες αρχές είναι αδύνατον να μην εύρομε κατανόηση σέ ζητήματα που αφορούν την Παιδεία και εξυψώνουν τον άνθρωπο.
Στην πόλι μας από καιρό μια ομάδα πτωχών αλλά εντίμων και εργατικών νέων έκαμαν ένα υπόμνημα και ζητούσαν να ενδιαφερθούν οι εδώ αρμόδιοι διά την δημιουργία ενός δημοσίου νυκτερινού Γυμνασίου ώστε να μπορέσουν και οι τριακόσιοι αυτοί εργαζόμενοι νέοι να μορφωθούν όπως και τα άλλα παιδιά της ηλικίας των. Ζητούν την μεν ήμερα να εργάζονται, δηλαδή να βγάζουν τιμίως τον επιούσιο, το δε βράδυ να κάθονται και αυτοί στο θρανίο για να γίνουν μια ημέρα άνθρωποι ωφέλιμοι και στο σπίτι των και στην Κοινωνίαν και προ παντός να μην τους εκμεταλλεύονται οι διάφοροι σαλτιμπάγκοι λόγω της αγραμματοσύνης των.
Η Τουριστική μας πόλι, με τις γειτονικές κωμοπόλεις Καλαμπάκα, Μουζάκι, Πύλη και τα περίχωρά της υπερβαίνει σε πληθυσμό τις εβδομήντα χιλιάδες, άρα λοιπόν επιδέχεται ένα τέτοιο σχολείο που θα βοηθήσει τα μέγιστα, τα τέκνα της και στον εκπολιτισμό της. Ζητούν οι καλοί αυτοί νέοι βοήθεια από την Πολιτεία και καθήκον έχουν στην προκειμένη περίπτωση αυτοί που διευθύνουν διότι και αυτός άλλωστε είναι και ο προορισμός των, να εξυπηρετούν με την ακτινοβολία των τους συνανθρώπους των. Να ενεργήσουν το ταχύτερο να γίνει το Δημόσιο Νυκτερινό Γυμνάσιο όπως και στις γειτονικές πόλεις Λάρισα και Βόλο και να στεγασθεί στις 22 αίθουσες του Α’ Γυμνασίου αρρένων.
Όλοι οι εργατικοί και φιλότιμοι αυτοί Νέοι θα ευγνωμονούν αιωνίως αυτούς που θα ενδιαφερθούν και θα τους χαρίσουν τον ωραίο Ναό της μαθήσεως και το σπουδαιότερο θα τους δώσουν ένα από τα ωραιότερα παραδείγματα για να τους μιμηθούν όταν και αυτοί λάβουν τα ηνία της εξουσίας να κάνουν καλές πράξεις. Μια ενέργεια αποφασιστική θα είναι ικανή να ικανοποιηθεί η επιθυμία των παιδιών αυτών που είναι σάρκα από τις σάρκες μας.
Μια αθόρυβη πολυετής προσφορά
ΤΟ ΝΥΚΤΕΡΙΝΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ: Η ΑΝΑΓΚΗ ΤΗΣ ΒΙΟΠΑΛΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΓΝΩΣΕΩΣ
Από μια επίσκεψι σ’ αυτό
-Βρισκόμαστε στις 23 Μαρτίου 1821. Στο μοναστήρι της Αγίας Λαύρας ο Παλαιών Πατρών Γερμανός ευλόγησε τα παλληκάρια, που ξεχύθηκαν και πολιόρκησαν την Πάτρα. Έτσι, που λέτε παιδιά, άρχισε η επανάσταση του 1821.
Ο διευθυντής του νυκτερινού σχολείου που λειτουργεί στο κτίριο του Α’ Δημοτικού, Γεώργιος Ψάλλας, παρέδιδε το μάθημα της Ιστορίας, την ώρα που μπήκα στην αίθουσα. Οι μαθητές παρακολουθούσαν με προσοχή. Στα πρόσωπά τους διέκρινε κανένας τα ίχνη που αφήνει η πρόωρη βιοπάλη, αλλά και την όρεξη για μάθηση.
***
Αθόρυβα, εντελώς αθόρυβα, λειτουργεί στην πόλη μας το νυκτερινό δημοτικό σχολείο, που είχε την πρωτοβουλία να ιδρύσει το 1950 το εδώ παράρτημα της Ελληνικής Μερίμνης και να διατηρεί από τότε δείχνοντας ιδιαίτερο ενδιαφέρον και φροντίδα. Και το σχολείο αυτό προσφέρει κάτι πολύτιμο συγκεντρώνοντας μέσα του την ανάγκη της μαθήσεως και της βιοπάλης. Εκατοντάδες παιδιών που για οποιοδήποτε λόγο δεν πήγαν στο δημόσιο σχολείο, φοίτησαν στο νυκτερινό, δουλεύοντας συγχρόνως. Και όλα πήραν το τόσο χρήσιμο απολυτήριο του δημοτικού σχολείου, ενώ πολλά προόδευσαν και πιο πολύ. Τέλειωσαν το γυμνάσιο, φοίτησαν σε σχολές.
—Όλα αυτά τα παιδιά που βλέπεις, μου είπε χαρακτηριστικά ο κ. Ψάλλας, ενσαρκώνουν την ανάγκη της συνεισφοράς στα έξοδα του σπιτιού τους.
***
Πράγματι η μικρούλα Παναγιώτα Κων. Βούζα απ’ την Οξιά Μουζακίου όλη μέρα εργάζεται σε κάποιο σπίτι Τρικαλινής οικογενείας και το βράδυ πηγαίνει στο νυκτερινό για να πάρει το απολυτήριο.
Είναι ήδη στην 6η τάξη.
—Και αφού πάρεις το απολυτήριο;
—Θα πάω στο ημερήσιο γυμνάσιο.
-Ένα νυκτερινό γυμνάσιο —διακόπτει ο κ. Ψάλλας- είναι το όνειρό μας. Ο κ. Νομάρχης που μας επεσκέφθη προ ημερών μαζί με την πρόεδρο και τις κυρίες της Ελληνικής Μερίμνης, διαβεβαίωσε πως θα φροντίσει για την ίδρυση νυκτερινού γυμνασίου στα Τρίκαλα.
Ο Βασίλειος Γιακίμης —ένας απ’ τους μαθητές του νυκτερινού-μου είπε πως την ημέρα εργάζεται στο γραφείο του δικηγόρου κ. Μιχ. Χατζηγάκη.
—Κι’ ασφαλώς θα ονειρεύεσαι να γίνεις κι’ εσύ δικηγόρος.
Έσκυψε ντροπαλά το κεφάλι.
Ο Δημ. Ακρίβος απ’ την Ματαράγκα Καρδίτσης, είναι υπάλληλος του κρεοπωλείου του συμπολίτη Δημ. Σκανδάλη. Μπήκε —όπως μας είπε— στα μυστικά του επαγγέλματος, μα πιο πολύ ευχαριστείται στο σχολείο το βράδυ.
Ο Γεώργιος Κακαράντζας την ημέρα γυρίζει μ’ ένα κασελάκι, γυαλίζοντας παπούτσια, του αρέσει δε ιδιαιτέρα η ιστορία που τόσο παραστατικά διδάσκει ο διευθυντής του νυκτερινού. Κι’ η ιστορία λέει πως πολλοί λούστροι έγιναν μεγάλοι με την επιμονή τους, όπως κι’ ο σημερινός πρόεδρος των ΗΠΑ. Του το εύχομαι.
Συζήτησα και μ’ άλλους απ’ τους 16 παρόντας μαθητές και μαθήτριες του νυκτερινού (συνολικά φοιτούν 32). Τη Σωτηρία Μπουντούρη απ’ το Γαρδίκι που εργάζεται σε Εργαστήριο οικοτεχνίας, τον Γ. Κατσιάβα που θέλει να πάρει το απολυτήριο για να βγάλει άδεια οδηγού αυτοκινήτου. Κι’ εκ μέρους όλων των μαθητών ο Στέφ. Παπαχρήστος (εργάζεται στο κατάστημα Κάκλα) απεύθυνε ένα μεγάλο ευχαριστώ προς τις ευγενικές κυρίες που ίδρυσαν και διατηρούν αυτό το σχολείο.
***
Έφυγα με το αίσθημα πως κάθε βράδυ, όταν πέφτει η νύχτα, μέσα στην ησυχία της, εκεί στην μικρή αίθουσα του Α’ δημοτικού σχολείου, μοσχοβολά το θυμίαμα της ανθρώπινης θελήσεως, στα πρόσωπα αυτών των παιδιών που εργαζόμενα θέλουν να προοδεύσουν. Λ.
Για την αντιγραφή: Σ.Α. Μπακοβασίλης
