Τα ονόματα των δρόμων μιας πόλης δίνουν την ευκαιρία στον κάθε άνθρωπο να φέρει στη μνήμη του ιστορικά ή μυθικά πρόσωπα, τόπους και ημερομηνίες που έχουν συνδεθεί με γεγονότα της ιστορίας. Πόσες φορές έχετε περπατήσει στους γνωστότερους δρόμους των Τρικάλων; Αναρωτηθήκατε από που πήραν το όνομά τους και ποιοι είναι αυτοί που προς τιμήν τους ονοματοδοτήθηκαν; Σας παρουσιάσουμε ποιοι είναι αυτοί που έδωσαν το όνομα στους πιο γνωστούς δρόμους της πόλης. Ας τους δούμε.
ΓΑΡΙΒΑΛΔΗ
(Garibaldi 1847-1924). Ιταλός πατριώτης, γιος του Ιωσήφ Γαριβάλδη. Στον Ελληνοτουρκικό Πόλεμο του 1897 ήλθε στην Αθήνα με σώμα Γαριβαλδινών (Ιταλών και Ελλήνων) και πολέμησε στο Δομοκό και το Βελεστίνο. Το 1912 έστειλε ένα μικρό σώμα Γαριβαλδινών για να πολεμήσει μαζί με τους Έλληνες, στον πόλεμο του 1897 και τους Βαλκανικούς με αρχηγό το γιο του Ιωσήφ (Πεπίνο). Ασχολήθηκε με την πολιτική και διετέλεσε βουλευτής. Αγαπούσε πολύ την Ελλάδα και ζήτησε να κηδευθεί με το φέρετρο σκεπασμένο με την ελληνική σημαία. Το 1897 ανακηρύχτηκε επίτιμος πολίτης των Αθηνών.
ΙΟΥΛΙΕΤΑΣ ΑΔΑΜ
(Juliette Adam, 1836 – 1936). Γαλλίδα συγγραφέας. Έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη νεοελληνική λογοτεχνία. Σε συνεργασία με τον Δ. Βικέλα έγραψε τη μελέτη «Σύγχρονοι Έλληνες ποιητές» και διασκεύασε το δράμα του Σπ. Βασιλειάδη «Γαλάτεια», που παρουσιάστηκε στο Θέατρο των Εθνών το 1880. Από τα προσωπικά της έργα, ιδιαίτερα αξιομνημόνευτο είναι το μυθιστόρημα Ειδωλολάτρισσα (1883).
ΕΡΕΥΝΑ – ΚΕΙΜΕΝΑ: ΣΩΤΗΡΗΣ Α. ΜΠΑΚΟΒΑΣΙΛΗΣ
ΣΙΔΗΡΑΣ ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ
Το όνομα Σιδηρά Μεραρχία δόθηκε το 1912 από τον Γάλλο στρατηγό Εντού στην I Μεραρχία Θεσσαλίας, στην οποία ανήκε και το 5ο Σύνταγμα Τρικάλων, για την μεγάλη αντοχή των στρατιωτών και αξιωματικών της σύμφωνα με το υπ’αριθμ. φ. 900/24/4903 -Σ596 / 27-5-92 του 7ου Επιτελικού Γραφείου του Στρατού.
Η ονομασία στον δρόμο δόθηκε στις 7-5-1919 με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου που περιελάμβανε, τότε, και την σημερινή 28ης Οκτωβρίου, η οποία δόθηκε το 1948. Η I Μεραρχία διακρίθηκε ιδιαιτέρως στους Βαλκανικούς πολέμους, στη Μικρασιατική Εκστρατεία και τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940-41.
ΓΑΜΒΕΤΤΑ
(Cahors 1838 – Ville d’ Avray 1882). Εξελληνισμένος τύπος του ονόματος του φιλέλληνα Γάλλου νομικού και πολιτικού Λεόν Γκαμπετά (Leon Gambetta). Το 1860 πήρε το πτυχίο της νομικής και το 1868 έγινε διάσημος ως συνήγορος του δημοσιογράφου Ντελεκλίζ, όταν μετέβαλε την υπεράσπιση του πελάτη του σε δριμύτατο κατηγορητήριο εναντίον του καθεστώτος της Β’ Αυτοκρατορίας. Τον επόμενο χρόνο (1869) έβαλε υποψηφιότητα ως βουλευτής, εξελέγη συγχρόνως στο Παρίσι και στη Μασσαλία. Ριζοσπάστης δημοκρατικός, τάχθηκε εναντίον της κήρυξης του γαλλοπρωσικού πολέμου του 1870, αλλά μετά την κήρυξή του ψήφισε τις αναγκαίες πιστώσεις. Ο Γαμβέτας ήταν ειλικρινής και θερμός φιλέλληνας, υποστήριξε πάντα την ανάγκη να ενισχυθεί η Ελλάδα στην ανατολική Μεσόγειο και επέμεινε ιδιαίτερα για την παραχώρηση της Θεσσαλίας και της Ηπείρου στην Ελλάδα. Προτομή του, έργο του γλύπτη Σώχου, υπάρχει στην Ιστορική Εταιρεία Αθηνών. Μετά την ήττα του Σεντάν, ο Γαμβέτας προσπάθησε να αναδιοργανώσει την εθνική άμυνα, γι’ αυτό έφυγε από το πολιορκημένο Παρίσι με αερόστατο και πήγε στην Τουρ.
ΣΑΤΩΒΡΙΑΝΔΟΥ
Ο Φρανσουά-Ωγκύστ-Ρενέ, υποκόμης ντε Σατωμπριάν (François-Auguste-René, vicomte de Chateaubriand, εξελληνισμένη μορφή Σατωβριάνδος, 1768-1848), ήταν Γάλλος συγγραφέας, πολιτικός και φιλέλληνας. Τον τίτλο του φιλέλληνα τον οφείλει κυρίως στο περίφημο «Υπόμνημα περί της Ελλάδος» (Note sur la Grėce, 1825), το οποίο κατά κάποιο τρόπο αποτέλεσε φιλελληνικό μανιφέστο κατά τη διάρκεια της ελληνικής Επανάστασης. Ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του ως αξιωματικός του γαλλικού στρατού και το 1791 ταξίδεψε στη Βόρειο Αμερική. Έναν χρόνο αργότερα, επέστρεψε στη Γαλλία για να καταταγεί στον στρατό των εξόριστων Γάλλων ευγενών και να υπερασπιστεί το βασιλικό καθεστώς. Θεωρείται ιδρυτής του γαλλικού ρομαντισμού, ένα από τα μεγάλα ονόματα της γαλλικής λογοτεχνίας, αυτός που ενέπνευσε στον άλλο μεγάλο ρομαντικό, τον Βίκτωρα Ουγκώ, την αποστροφή «Θέλω να είμαι ή Σατωβριάνδος ή τίποτα».
ΚΛΕΜΑΝΣΩ
(Georges Benjamin Clemenceau), Κλεμανσώ Γεώργιος, γάλλος πολιτικός, συγγραφέας και δημοσιογράφος. Γεννήθηκε στο Mumilleron evi Pareds της Βανδίας το 1841 και πέθανε στο Παρίσι το 1929. Χρημάτισε και πρωθυπουργός της Γαλλίας στα χρόνια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Κλεμανσώ το 1896 επισκέφθηκε την Ελλάδα και για μεγάλο χρονικό διάστημα διετέλεσε πρόεδρος του Γαλλοελληνικού Συνδέσμου του Παρισιού.
Ως διευθυντής της εφημερίδας «La Justice» («Η Δικαιοσύνη») και στη συνέχεια από τη «L’ Aurore» («Η Αυγή»),υπερασπίστηκε τον Εμίλ Ζολά, στην υπόθεση «Ντρέυφους» (το περίφημο άρθρο του Ζολά είχε τον τίτλο «Κατηγορώ»). Διακρινόταν για την σκληρότητα και τη μαχητικότητα του ενώ ήταν εξαιρετικός ρήτορας.
ΒΙΚΤΩΡΟΣ ΟΥΓΚΩ
(Victor Marie Vicomte Hugo 1802 – 1885). Γάλλος μυθιστοριογράφος, ποιητής και δραματουργός, ο πλέον σημαντικός και προβεβλημένος εκπρόσωπος του κινήματος του γαλλικού ρομαντισμού. Γεννήθηκε στη Μπεζανσόν. Από τα πρώτα χρόνια της εφηβείας του αντιλήφθηκε το λογοτεχνικό του ταλέντο και ξεκίνησε τις μεταφράσεις έργων από τα λατινικά καθώς και δικές του πρωτότυπες ποιητικές εργασίες. Η αξία του αναγνωρίστηκε σύντομα μέσα στο γαλλικό ακαδημαϊκό κύκλο αλλά και στο ευρύτερο αναγνωστικό κοινό. Ταυτόχρονα ασχολήθηκε με την πολιτική μεταλλασσόμενος βαθμιαία από φιλομοναρχικό συντηρητικό σε ριζοσπάστη δημοκρατικό. Την τελευταία περίοδο της ζωής του γνώρισε τη λατρεία του γαλλικού έθνους, ταυτιζόμενος με την ίδια τη Γαλλία, όπως ο ίδιος έλεγε στο ποίημά του Lettre à une femme (Γράμμα σε μία γυναίκα): “Je ne sais plus mon nom, je m’appelle Patrie!” (Δε γνωρίζω πλέον το όνομά μου, ονομάζομαι Πατρίς). Προ πάντων, όμως, ήταν ο ποιητής του νέου κόσμου, ο προφητικός, παραισθησιακός φιλόσοφος και μυθοπλάστης μιας ριζικά νέας εποχής.
Κυριότερα έργα του είναι Οι Άθλιοι, η Παναγία των Παρισίων κ.ά. Ο Ουγκώ ήταν θερμός φιλέλληνας και ύμνησε, σε διάφορα ποιήματα του, το ελληνικό θάρρος και την ανδρεία («Το ναυτόπουλο», «Ο Κανάρης», «Το τέκνον της Χίου», «Ενθουσιασμός», κ.ά.).
ΦΛΕΜΙΝΓΚ
Σερ Αλεξάντερ (1881-1955). Διάσημος Σκοτσέζος γιατρός – μικροβιολόγος, το όνομα του οποίου ταυτίστηκε με την ανακάλυψη της πενικιλίνης. (Βραβείο Νόμπελ ιατρικής 1945).
Γεννήθηκε στο Λόκφηλντ της κομητείας του Ακρ, από γονείς αγρότες, έβδομος από 8 αδέλφια, ορφανός από πατέρα, εγκατέλειψε σε ηλικία 14 χρόνων, πριν συμπληρώσει τις σπουδές του στην Ακαδημία το Κίλμαρνου.
Το 1901 σε ηλικία 20 χρονών, ο Φλέμινγκ, με την κληρονομιά που του άφησε ένας θείος του, άρχισε σπουδές ιατρικής. Ευρύτερα γνωστός έγινε για πρώτη φορά το 1910, όταν πρώτος εφάρμοσε με επιτυχία στην Μεγάλη Βρετανία χημειοθεραπεία. Τα πρώτα δείγματα θεραπείας τα είχε το 1928. Η ολοκλήρωση της ανακάλυψης έγινε 10 χρόνια αργότερα από το 1939-41 από δύο μεγάλους ερευνητές της ομάδας της Οξφόρδης του παθολόγου καθηγητή σερ Χάουαρντ Φλόρεη και του χημικού Ερνστ Μπόρχς.
Το 1947 πέθανε η πρώτη σύζυγος του, και το 1953 παντρεύτηκε σε δεύτερο γάμο την Αμαλία Κουτσούρη.
Μετά τον θάνατό του, στις 11 Μαρτίου 1955, ο Φλέμχνγκ ενταφιάστηκε ως εθνικός ήρωας της χώρας του, στον καθεδρικό ναό του Αγίου Παύλου στο Λονδίνο.
ΚΑΝΙΓΚΟΣ
(Georges Canning), Κάνιγκ Τζορτζ (1770-1827). Άγγλος πολιτικός που συνέβαλε στον διπλωματικό τομέα στην ευνοϊκή για τους Έλληνες έκβαση του αγώνα του 1821. Η θητεία του Κάνιγγος στο Υπουργείο των Εξωτερικών υπήρξε σταθμός στη βρετανική εξωτερική πολιτική. Η φιλελεύθερη πολιτική του Κάνιγγος υπήρξε καίριας σημασίας για την Ελληνική Επανάσταση, ιδιαίτερα για την συμβουλή του στην υπογραφή του πρωτοκόλλου της Πετρούπολης (1826) και της συνθήκης του Λονδίνου (1827), που έθεσαν τις βάσεις για την αναγνώριση της ανεξαρτησίας της Ελλάδος.
ΓΛΑΔΣΤΩΝΟΣ
Γουίλιαμ Γκλάντστοουν (William Ewart Gladstone), Άγγλος πολιτικός που θεωρήθηκε μέγας φιλέλληνας και έτυχε της ανάλογης αναγνώρισης και ευγνωμοσύνης από το ελληνικό έθνος πλην όμως πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες απάτες του ελεύθερου ελληνικού κράτους. Ο Γλάδστωνας όχι μόνο δεν ήταν φιλέλληνας, όχι μόνο δεν βοήθησε διόλου, αλλά, αντιθέτως, είχε ξεπεράσει άπειρες φορές την ουδέτερη στάση και άνετα θα μπορούσε να τοποθετηθεί στο πάνθεον των μισελλήνων. Ο Γλάδστωνας είχε χρηματίσει υπουργός Οικονομικών, εξωτερικών αλλά και πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας αρκετές φορές, ανάμεσα στο 1860 και στο 1886.
Αυτό που ενδιέφερε το Γλάδστωνα, ενώ ήταν επικεφαλής της υπερδύναμης, ήταν τα συμφέροντα της χώρας του και όχι βέβαια της μικρής Ελλάδας, που ήταν προτεκτοράτο των Άγγλων. Υποτίθεται ότι η μεγαλύτερη προσφορά του ήταν η ένωση των Επτανήσων με την Ελλάδα. Ουδέν ψευδέστερον. Οι Άγγλοι είχαν αποφασίσει επίσημα ότι η κατοχή των Ιονίων νήσων δεν τους συνέφερε και ήθελαν να απαλλαγούν από αυτά. Αφενός λοιπόν, έκαναν τη δουλειά τους, αφετέρου το πούλησαν για δωρεά, βάζοντας ως όρο στην ελληνική κυβέρνηση και στο βασιλιά να υπογράψουν ένα επαίσχυντο κείμενο, που έλεγε ότι οι Έλληνες δεσμεύονται «να αποφύγουν κάθε επιθετική ενέργεια, κατά των γειτόνων τους των Τούρκων». Φυσικά, αυτοί υπέγραψαν και ορθώς έκαναν…
Γενικώς, ο φιλέλληνας Γλάδστων, μόλις άκουγε ότι η Ελλάδα επιθυμεί την απελευθέρωση των υπόδουλων παιδιών της στη Θεσσαλία, στη Μακεδονία, στην Ήπειρο και στη Θράκη, έβγαζε σπυριά. Μανία του είχε γίνει ο πλήρης αφοπλισμός της Ελλάδας. Ως πρωθυπουργός, έστειλε μια απόρρητη έκθεση στον υφυπουργό Χάμμοντ, στον οποίο υπενθύμιζε το «μοχλό του δανείου» για να υποχρεωθεί η Ελλάδα να μειώσει τις στρατιωτικές δαπάνες…
