Το ρητορικό ερώτημα αν ο πολιτισμός χρειάζεται μάνατζερ (και τι είδους μάνατζερ πρέπει να είναι αυτή/ός) απασχόλησε ένα σημαντικό κομμάτι του πολύ ενδιαφέροντος 2nd Athens Culture Symposium «Επενδύοντας στον Πολιτισμό: Προορισμός Πολιτισμός», που οργάνωσε το Ελληνοαμερικανικό Επιμελητήριο σε συνεργασία με τις Διεθνείς Σχέσεις Πολιτισμού τη Δευτέρα που μας πέρασε.
Ανάμεσα στα επιτυχημένα ξένα παραδείγματα που συζητήθηκαν, ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε εκείνο της Metropolitan Opera της Νέας Υόρκης και της ανανέωσής της από τον διευθυντή Peter Gelb το 2006, σε μια εποχή που αντιμετώπιζε προβλήματα τόσο οικονομικά όσο και δημοφιλίας. Από τις κινήσεις του Gelb, στην κατεύθυνση της αναζήτησης νέου κοινού, προέκυψε και το ιδιαίτερα επιτυχημένο MET live, οι αναμεταδόσεις δηλαδή των παραστάσεων της όπερας σε όλο τον κόσμο, οι οποίες αποτελούν, εκτός των άλλων, μια πολύ επικερδή δραστηριότητα.
Ρόλο πολιτιστικού μάνατζερ όμως μπορεί να αναλάβει κι ένας δήμος. Eδώ το παράδειγμα του Μπιλμπάο και του πώς διεκδίκησε το Guggenheim Museum, βάζοντας μια άχαρη βιομηχανική πόλη στους must προορισμούς της Ευρώπης, είναι χαρακτηριστικό. Προς αυτήν την κατεύθυνση, από τις ελληνικές παρεμβάσεις ξεχώρισε εκείνη του δημάρχου Τρικκαίων Δημήτρη Παπαστεργίου, ο οποίος ηγείται ενός δήμου που επενδύει με επιτυχία στην ανάδειξη των ιδιαιτεροτήτων της πόλης και την τεχνολογία.
Έτσι το γεγονός ότι από τα Τρίκαλα κατάγονται σημαντικοί λαϊκοί μουσικοί έδωσε την ιδέα όχι μόνο για το νέο Μουσείο Τσιτσάνη αλλά και για το Σπίτι των Τρικαλινών Δημιουργών, ένα διαδραστικό μουσικό μουσείο με έντονη χρήση ψηφιακών μέσων που πρόκειται να εγκαινιαστεί το 2018 σε παραδοσιακό κτίριο. Εδώ το κοινό καλείται, μεταξύ άλλων, να παίξει στο μουσικό λαβύρινθο, βρίσκοντας πιο αργά ή πιο γρήγορα την έξοδό του, ανάλογα με τις επιδόσεις του, ή να ανακαλύψει πόσο… Μητροπάνος είναι. Άλλη μία άγνωστη πτυχή της περιοχής, το ότι από την αρχαία Τρικκαία καταγόταν ο Ασκληπιός, πρόκειται να αξιοποιηθεί στο άμεσο μέλλον, σε συνδυασμό με τα τοπικά θεραπευτικά βότανα και προτάσεις ευεξίας με φόντο τη φύση, μέσω ακόμη ενός θεματικού ψηφιακού μουσείου σε ένα παλιό δημοτικό κτίριο στους πρόποδες της Πίνδου και με τη συνεργασία του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Ας μην ξεχνάμε ότι ο Δήμος Τρικκαίων βρίσκεται επίσης πίσω από τη μετατροπή του παλιού Μύλου Ματσόπουλου πρώτα σε σημείο συνάντησης της πόλης και στη συνέχεια στο πολύ επιτυχημένο θεματικό πάρκο «Ο Μύλος των Ξωτικών», που πέρυσι προσέλκυσε ένα εκατομμύριο επισκέπτες από την Ελλάδα και το εξωτερικό –και συγκεκριμένα από την Τουρκία, όπου τυγχάνει συνδυαστικής προβολής με το ενδιαφέρον τζαμί της πόλης.
Επίσης στα Τρίκαλα χρησιμοποιούν beacons, ενημερώνοντας τους επισκέπτες της πόλης για τα σημεία ενδιαφέροντος μέσω ειδοποιήσεων στο κινητό τους, ενώ από τους μαθητές του ειδικού σχολείου της πόλης ζητήθηκε να προτείνουν βελτιώσεις στην προσβασιμότητα των τουριστικών διαδρομών! Είναι σαφές ότι η ανάδειξη της ιδιαιτερότητας ενός προορισμού ή ενός πολιτιστικού προϊόντος, με όπλα το ευφάνταστο storytelling, τα σύγχρονα εργαλεία και τη στοχευμένη πολιτική, σε συνδυασμό με τη σωστή διαχείριση και την αναζήτηση χρηματικών πόρων, αποτελεί τη βάση για την προσέλκυση νέου κοινού και την επανατοποθέτησή του στο χάρτη.
Δέσποινα Ζευκιλή