Ήλθε ο αξιωματικός που θα ανατίναζε την κεντρική γέφυρα
Απέτυχε χάρις σ’ ένα ταξιτζή
Ο αξιωματικός που επεχείρησε να ανατινάξει την κεντρική γέφυρα της πόλης μας, τον Απρίλη του 1941, για ν’ αποκόψει το δρόμο προς τα προελαύνοντα γερμανικά στρατεύματα, βρίσκεται από χθες στην πόλη μας με τη γυναίκα του φιλοξενούμενος του Δημάρχου. Πρόκειται για τον Αυστραλό αξιωματικό Φρειδερίκο Κόλντον Κέννεντυ, που ανήκε στο αγγλικό τάγμα που βρίσκονταν στην πόλη μας. Ο Κέννεντυ έβαλε τους δυναμίτες κάτω απ’ την κεντρική γέφυρα, αλλά θυμάται πως, λίγο μετά είδε ένα ταξιτζή (πρόκειται για τον Περικλ. Μονόξυλο) να κατεβαίνει στην γέφυρα και να αφαιρεί ένα τμήμα της δυναμίτιδας. Έτσι σώθηκε η γέφυρα γιατί το μικρό τμήμα της δυναμίτιδας που απόμεινε της έκανε μικρές μόνο ζημιές.
Ο Κέννεντυ είναι σήμερα ηλικίας 64 ετών και έχει να έλθει στην πόλη μας 36 ολόκληρα χρόνια.
Ο δημοσιογράφος Φρειδερίκος Κέννεντυ μιλάει για τις αναμνήσεις του απ’ την περιοχή μας, κατά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο
Πώς απέτυχε ν’ ανατινάξει τα… Μετέωρα στον αέρα
Δεν είναι ακριβώς ο άνθρωπος που αποπειράθηκε να ανατινάξει την κεντρική γέφυρα της πόλης μας, ο Φρειδερίκος Κέννεντυ, που ήλθε απ’ την μακρινή Αυστραλία υστέρα από 36 ολόκληρα χρόνια. Αν και είδε τις τελευταίες βρετανικές μονάδες στην πόλη μας, λίγο πριν μπουν οι Γερμανοί στα Τρίκαλα τον Απρίλη του 1941. Εν τούτοις κάποια άλλη ανάμνηση εξ ίσου συγκλονιστική έκανε τον αλλοδαπό επισκέπτη μας να διανύσει τόση μεγάλη, απόσταση για να ρθή κοντά μας.
Ο Φρειδερίκος Κέννεντυ είναι ο Αυστραλός αξιωματικός που με την αδεξιότητα του ή την βιασύνη του δεν τίναξε στον αέρα… τα Μετέωρα, όταν τον Απρίλη του 1941 απέτυχε να πυροδοτήσει 20.000 οβίδες κοντά στον σιδηροδρομικό σταθμό της Καλαμπάκας.
Διηγείται το γεγονός
Συνάντησα τον Φρ. Κέννεντυ το Σάββατο βράδυ στο «Αχίλλειο», όπου κατέλυσε με την γυναίκα του κ. Ν. Μασκρόουντ. Είναι ένα ζευγάρι Αυστραλών δημοσιογράφων —εκείνος δουλεύει σε εφημερίδα και εκείνη, εκδίδει γυναικείο περιοδικό στο Σύδνεϋ. Ψηλός, αλλά αρρενωπός, καλόκαρδος και χιουμορίστας ο φιλοξενούμενος μας, μου διηγείται τα προσωπικά του βιώματα στην περιοχή μας κατά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο με τη βοήθεια του συμπολίτη ελληνοαμερικανού Νίκου Κόντου.
«Την 1η Απριλίου 1941 ήμουν λοχαγός πληροφοριών του τάγματος Αυστραλών στρατιωτών που είχε την έδρα του στη Λάρισα και διατάχτηκα να πάω στην Καλαμπάκα για να στείλω πληροφορίες γύρω απ’ την σχεδιασθείσα ανατίναξη των τούνελ και των σιδηροδρομικών γραμμών στην περιοχή, όταν έφτασαν οι Γερμανοί. Ήμουν ο πρώτος Αυστραλός στρατιώτης που περνούσε απ’ τα Τρίκαλα. Ακολούθησε το τάγμα μηχανικών για τις καταστροφές.
Υποχώρηση υπερήφανη
Στην Καλαμπάκα είδα τους πρώτους Έλληνες στρατιώτες που υποχωρούσαν απ’ το Αλβανικό μέτωπο κάτω απ’ την πίεση των Γερμανών. Δεν είχαν οπλισμό κι’ όμως δεν υποχωρούσαν άτακτα και φοβισμένα Ήταν μια υπερήφανη, υποχώρηση, που θα την θυμάμαι σ’ όλη μου τη ζωή.
Οι ανατινάξεις
Στην Καλαμπάκα έμεινα τελευταίος, γιατί τέτοια εντολή είχα. Είδα τις ανατινάξεις των τούνελ του τραίνου κοντά στην Καλαμπάκα, τη στιγμή που είχαν φτάσει κοντά οι πρώτοι Γερμανοί μοτοσικλετιστές.
Οι Αυστραλοί
Εμείς χαλάσαμε τις γραμμές του τραίνου και δεν έχετε σήμερα συγκοινωνία, λέει καλόκαρδα ο Κέννεντυ και συνεχίζει:
Η σωτήρια αποτυχία του
Υποχωρώντας προς την Καλαμπάκα, είχα μείνει εντελώς τελευταίος. Έφτασα στον σιδηροδρομικό σταθμό, όπου οι αποθήκη υπήρχαν 20.000 οβίδες πυροβόλου και όλμων. Είχα εντολή να τις ανατινάξω για να μην πέσουν στα χέρια του εχθρού. Δεν ήμουν όμως ειδικός και τελικά απέτυχα. Ευτυχώς γιατί έπειτα συλλογίστηκα πως μαζί με τις οβίδες θα τινάζονταν στον αέρα όλη η Καλαμπάκα και ίσως και τα Μετέωρα Έτσι απέτυχα στην ανατίναξη, και έσωσα τα Μετέωρα και τα μοναστήρια τους. Πήρα μια χειροβομβίδα και την έβαλα ανάμεσα στις οβίδες. Την έδεσα μ’ ένα σύρμα και απομακρύνθηκα σε απόσταση 200 μ. Καλύφτηκα και τράβηξα το σύρμα. Δεν έγινε τίποτα απολύτως και σώθηκαν, τα Μετέωρα. Στην Καλαμπάκα δεν υπήρχε ψυχή και στα μοναστήρια μόνο λίγοι καλόγεροι.
Δραματική φυγή
Δεν υπήρχε περιθώριο για νέα απόπειρα γιατί οι γερμανοί, παρά τις ανατινάξεις στα τούνελ, είχαν φτάσει στην Καλαμπάκα. Βρήκα ένα φορτηγό, με τον οδηγό του και ξεκινήσαμε ολοταχώς για Τρίκαλα. Έβρεχε κι’ ήταν ομίχλη και μπορούσαμε να κινούμαστε χωρίς να μας επισημαίνει ένα Γερμανικό στούκας που έκανε αναγνωριστική πτήση. Μας επεσήμανε όμως μόλις μπήκαμε στα Τρίκαλα και άρχισε να εφορμά επάνω μας. Αφήσαμε το φορτηγό και πέσαμε, σε μια γούρνα, που ήταν γεμάτη άχυρα. Το αεροπλάνο έριξε 2—3 βόμβες και ριπές πολυβόλου κι’ έφυγε. Πήραμε το δρόμο προς Λάρισα. Στην κεντρική γέφυρα των Τρικάλων περνούσαν τα τελευταία αγγλικά άρματα μάχης, λίγο πριν γίνει η απόπειρα για την ανατίναξη της.
Τα Τρίκαλα τότε και τώρα
Τα Τρίκαλα ήταν την εποχή εκείνη σαν μικρό χωριό, με σπίτια από λάσπη (από πλιθιά). Πολλοί Τρικαλινοί έφευγαν προς Λάρισα κι’ άλλοι έρχονταν απ’ την Λάρισα πάνω σε κάρα και ζώα. Στο δρόμο ήταν συνωστισμός.
Σήμερα —απ’ ότι είδα η πόλη σας είναι πολύ διαφορετική. Τόσο, που όταν φτάσαμε προχθές απόγευμα με τον Δήμαρχο και μου είπε πως φτάσαμε στα Τρίκαλα, εγώ δεν πίστευα και σκεφτόμουνα πως θάχαμε μπει σε άλλη πόλη κατά λάθος. Και είπα στην γυναίκα μου πως αν ζούσε ο στρατηγός και του περιέγραφα πως είναι τώρα τα Τρίκαλα δεν θα πίστευε.
Ήθελε να ξανάλθει
Η νοσταλγία να δει τα μέρη που έδρασε σαν αξιωματικός, κατά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο, τον έκαναν να ρθει ύστερα από 36 ολόκληρα χρόνια Ήταν τότε 28 χρόνων κι είναι σήμερα 64. Τυχαία γνωρίστηκε στην Αθήνα με τον συμπολίτη μας Χρ. Καραμίχο, που εξεπλάγη όταν έμαθε πως είναι απ’ τα Τρίκαλα. Ο Φρειδερίκος Κέννεντυ και η γυναίκα του, αφού πήγαν κατά το τριήμερο αυτό στην Καλαμπάκα, τα Μετέωρα και σ’ άλλα μέρη του νομού μας, πρόκειται ν’ αναχωρήσουν σήμερα για την Αθήνα.
Η πειθαρχία
Σαν επίλογο της συνομιλίας μας ο Κέννεντυ μου εξομολογήθηκε πως θαύμαζε τότε την πειθαρχία των Ελλήνων στρατιωτών που αν και πεινούσαν, δεν πείραζαν ποτέ τίποτα απ’ τα συμμαχικά στρατεύματα και την καλοσύνη των ανθρώπων που ενώ τα στρατεύματα έφευγαν τους χαιρετούσαν με την λέξη «νίκη» που τότε εμείς την μεταφράζαμε «στο καλό», «καλή τύχη».
Αυτά θυμήθηκε ο Ριχάρδος Κέννεντυ, ένας 64σάρης Αυστραλός που έδρασε σαν αξιωματικός στον νομό μας και προ παντός δεν ανατίναξε τα Μετέωρα…
ΕΥΘ. ΛΩΛΗΣ
Για την αντιγραφή: Σ.Α. Μπακοβασίλης
