Δήμος Τρικκαίων

Οι γειτονιές των Τρικάλων (Μέρος 3ο)

19 Σεπτεμβρίου 2018

Αλώνια Μπάρας

Νέα συνοικία της Μπάρας όπου υπήρχαν και εδώ τα αλώνια της περιοχής στο δρόμο προς το Λογγάκι, και στο δρόμο προς τη Μπαλκούρα. Δίπλα στον παλιό δρόμο προς τη Λάρισα, περίπου στο Δέλτα Λαρίσης, δημιουργήθηκε νέος οικισμός με το όνομα Αγία Τριάδα ή Τσιρεπέικα.

Αμπελόκηποι

Συνοικία που δημιουργήθηκε μετά την Κατοχή δίπλα στα Δημοσιοϋπαλληλικά, μεταξύ σιδηροδρομικής γραμμής και του Αγιαμονιώτη ποταμού, δεξιά και αριστερά του δρόμου προς τον Πυργετό. Την ονομασία της πήρε από ομώνυμο εξοχικό κέντρο που υπήρχε εκεί και ονομάστηκε έτσι λόγω των αμπελώνων.

Βαρούσι

Το Βαρούσι, η γραφική συνοικία της πόλης μας αρχίζει από το 1ο Δημοτικό Σχολείο, κάτω από το Φρούριο και φτάνει ως τις παρυφές του Προφήτη Ηλία στα Κουτσομύλια, ήταν τα παλιά χρόνια η πιο αρχοντική γειτονιά των Τρικάλων, η καρδιά της μικρής τότε πολιτείας. Ακόμα και τώρα όταν διασχίζει κάποιος τα στενά δρομάκια του, νομίζει πώς περνάει ανάμεσα στους αιώνες και στην ιστορία της αρχαίας Τρίκκης. Το 1979 η συνοικία κηρύχθηκε διατηρητέα.

Διατηρεί την ίδια ατμόσφαιρα, το ίδιο χρώμα με τα στενά δρομάκια της, τα γνωστά «καλντερίμια» που αν και δεν είναι πλέον λιθόστρωτα, έχουν τη γοητεία τους. Οι αυλές των αρχοντικών και των άλλων σπιτιών της συνοικίας ήταν σωστός παράδεισος πνιγμένος στην πρασινάδα, και στα λουλούδια με αναρριχώμενες κληματαριές, στα μπαλκόνια, τους τοίχους, τα παράθυρα τις αυλόπορτες.

Έχει μια ιδιαίτερη ομορφιά που σε εντυπωσιάζει, ένα ήσυχο περιβάλλον που δεν το συναντάς πουθενά αλλού αλλά κυρίως μια ατμόσφαιρα που σε γυρίζει πολλά χρόνια πίσω, τότε που τα παλιά Τρίκαλα ήτανε αυτή η ίδια η συνοικία το Βαρούσι. Την μεγαλύτερη ακμή της την γνώρισε την περίοδο 1900—30 όπου γνώρισε δόξες και μεγαλεία. Το κατοικούσαν οι πιο ξακουστές και αρχοντικές τρικαλινές οικογένειες.

Εδώ βρίσκονται οι περισσότερες Εκκλησίες της πόλης. Και είναι: Η εκκλησία της Παναγίας Φανερωμένης, του Αγίου Ιωάννου του Ελεήμονος, του Ιωάννου του Προδρόμου, του Αγ. Δημητρίου, των Αγίων Αναργύρων, της Αγίας Επισκέψεως, της Αγίας Παρασκευής, του Αγίου Παντελεήμονος και της Αγίας Μαρίνας.

Η πιο παλιά από όλες είναι του Αγίου Δημητρίου. Χτίστηκε λίγο μετά την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως, το 1588 μΧ. Είναι βυζαντινού ρυθμού και κατά μία μαρτυρία, κατά τα χρόνια της τουρκοκρατίας ήτανε για ένα διάστημα η Μητρόπολη των Τρικάλων με αξιόλογες τοιχογραφίες Θεσσαλών αρχιερέων όπως του Αγίου Αχίλλειου, του Αγίου Βησσαρίωνος, του Αγίου Νεοφύτου (αρχιεπισκόπου Λαρίσης), του Αγίου Οικουμενίου, φιλοτεχνημένες από μεγάλους βυζαντινούς αγιογράφους.

Καλλιθέα

Μικρός οικισμός που αναπτύχθηκε μεταπολεμικά κοντά στο Πάρκο Ματσόπουλου. Η ονομασία βγήκε από ομώνυμο εξοχικό κέντρο, που λειτούργησε μετά τον πόλεμο.

Καρυές

Συνοικισμός του Δήμου Τρικκαίων που αναφέρεται για πρώτη φορά περί το 1530. Η περιοχή ανήκε στον Τούρκο Καρδή Βέη και περιήλθε μετέπειτα στον Ζάππα. Από το 2004 εδώ γίνεται το Τρικαλινό Παζάρι. Επίσης το 1998 εγκαταστάθηκε το ΤΕΦΑΑ (Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού) και το 2000 το Μουσικό Σχολείο.

Μπάρα ή Καραγάτσι

Συνοικία βόρεια του κέντρου της πόλης και εκατέρωθεν της οδού Κονδύλη. Το όνομα ίσως επειδή υπήρχαν έλη και λίμναζαν νερά. Παλαιότερα ονομάζονταν Καραγάτσι επειδή υπήρχε δάσος από φτελιές. Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 60 οι εκτάσεις μέχρι το 1ο Γυμνάσιο ήταν λαχανόκηποι. Εδώ ήταν και τα Αλώνια της συνοικίας μέχρι το 1960.

Εκεί όπου βρίσκεται η Τεχνική Σχολή ονομαζόταν Κεραμαριά διότι έφτιαχναν κεραμίδια. Κοντά στα Κεραμαριά κατά τον 19ο αιώνα εκεί ήταν ο σκουπιδότοπος του Δήμου. Οι πρώτοι κάτοικοι της Μπάρας ήταν κυρίως από τα Χάσια. Δίπλα αναπτύχθηκε μεταπολεμικά ο νέος οικισμός Ομόνοια (στη θέση του παλαιού ονόματος Κεραμαριά).

Τσιγκέλια

Συνοικία που βρίσκεται στις παρυφές του λόφου του Προφήτη Ηλία, ανάμεσα στην Εθνική οδό και την οδό Χασίων. Επί Τουρκοκρατίας υπήρχαν τσιγκέλια όπου κρεμούσαν ζωντανούς τους καταδίκους και τους αντιφρονούντες γι’ αυτό και το όνομα.

Νταμάρια

Πίσω από την Ντάπια, από τη μεριά του εβραϊκού νεκροταφείου και του Σελίμογλου υπήρχε παλιό νταμάρι (λατομείο). Σ’ αυτό γίνονταν οι εκτελέσεις θανατοποινιτών. Εκεί στην κατοχή οι Ιταλογερμανοί σκότωναν συχνά Τρικαλινούς πατριώτες και εκεί πάλι στα χρόνια του Εμφυλίου πολέμου εκτελούνταν οι καταδικασμένοι σε θάνατο από τα στρατοδικεία αντάρτες.

Φλαμούλι

Συνοικισμός του Δήμου Τρικκαίων. Αφθονούσε το φλαμούρι (τίλιο) και το όνομα του ίσως είναι από παραφθορά. Πρόκειται για Βυζαντινό οικισμό που αναφέρεται για πρώτη φορά το 1366. Μετά το 1925 ήρθαν και κατοίκησαν αρκετές οικογένειες προσφύγων.

Σώζεται ακόμη η παλιά εκκλησία της Αγίας Παρασκευής η οποία κτίστηκε το 1812. Δίπλα στην παλιά Εκκλησία, όπου περνάει το ποτάμι, υπήρχε νησάκι με δύο ξύλινα γεφύρια για πρόσβαση.

Πάνω στον Αγιαμονιώτη, υπάρχει ακόμη ο Μύλος Μπαλιάκου, που κτίστηκε τον 19ο αιώνα. Επίσης υπήρχε στρατιωτικό αεροδρόμιο του 1945. Μεταξύ του Αγιαμονιώτη και του οικισμού, αναπτύχθηκε μεταπολεμικά αυθαίρετος οικισμός, με ονομασία Φλαμουλάκι

Σεισμόπληκτα ή Συνοικία Αγίου Οικουμενίου

Ο οικισμός δημιουργήθηκε στις αρχές της δεκαετίας 1970 για να στεγαστούν οι σεισμόπληκτοι της Καλαμπάκας, Μεσοχώρας και άλλων περιοχών του νομού μετά το σεισμό του 1967.

Ανάληψη

Νέος οικισμός που σχηματίστηκε μετά το 1970 στον λόφο Αναλήψεως πάνω από το Κολυμβητήριο. Εδώ αν και υπήρχαν αμπελώνες, πήρε το όνομα από τον Ναό της Αναλήψεως στην κορυφή του λόφου.

Γαρδικάκι

Συνοικία που δημιουργήθηκε μετά την Κατοχή μεταξύ σιδηροδρομικής γραμμής και Αγιαμονιώτη ποταμού. Η ονομασία προήλθε επειδή εγκαταστάθηκαν κυρίως καταγόμενοι από το Γαρδίκι.

Γκαζέλο

Το Γκαζέλο είναι συνοικία των Αμπελακίων προς το Γαρδικάκι. Εκεί υπήρχε φυλάκιο του ΟΣΕ στις σιδηροδρομικές γραμμές μέχρι τα τέλη της δεκαετίας 1970.

ΕΡΕΥΝΑ – ΚΕΙΜΕΝΑ: ΣΩΤΗΡΗΣ Α. ΜΠΑΚΟΒΑΣΙΛΗΣ