Ένα λουκέτο σε ινστιτούτο Αγγλικής γλώσσας που αποσιωπήθηκε από τη χούντα στην περιοχή μας, μας μεταφέρει ο δημοσιογράφος Θύμιος Λώλης, στα Τρικαλινά Νέα το Νοέμβρη του 1975.
Το κλείσιμο του Ινστιτούτου Αγγλικής της αειμνήστου καθηγήτριας Μαρίας Καραμίχου στην πάλι μας και του παραρτήματος της Καλαμπάκας, κατά τη διάρκεια της δικτατορίας, συνδέεται απ’ ευθείας με τα γεγονότα του Πολυτεχνείου. Το «λουκέτο» —που στην κυριολεξία ήταν μια λευκή κορδέλα στην πόρτα των Ινστιτούτων— μπήκε την Τετάρτη 21 Νοεμβρίου 1973 και διήρκεσε επί δεκαπενθήμερο περίπου. Η εντολή φέρει την υπογραφή του δικτατορικού νομάρχη Γ. Κουκουράκη. ΚΑι αιτία ήταν το θέμα για έκθεση που δόθηκε στους μαθητές ενός τμήματος του παραρτήματος Καλαμπάκας από την Ελένη Καραμίχου — Σάϊλερ, αδελφή της Μαρίας Καραμίχου. Για το γεγονός εκείνο, τίποτα δεν εγράφη ποτέ στις τοπικές εφημερίδες. Πολλά, όμως διαδίδονταν και ψιθυρίζονταν. Καιρός όμως να γραφή η πραγματικότητα, για να τοποθετηθεί στις πραγματικές του διαστάσεις.
ΤΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΑΙ Η ΕΚΘΕΣΗ
Στις 17 Νοεμβρίου 1973 το Πολυτεχνείο ζούσε τις ηρωικές στιγμές του. Η αντίσταση των φοιτητών είχε προκαλέσει την ένοπλη επέμβαση της χούντας και το αιματοκύλισμα, ο επίλογος του οποίου γράφτηκε στο Πενταμελές Εφετείο Αθηνών.
Την Δευτέρα 19 Νοεμβρίου σ’ ένα τμήμα από 11 μαθήτριες και 2 μαθητές του Ινστιτούτου Αγγλικής της Μαρίας Καραμίχου στην Καλαμπάκα, η Ελληνοαμερικανίδα αδελφή της Ελένη Καραμίχου — Σάϊλερ έδωσε για θέμα έκθεση στην αγγλική «οι γνώμες μου για τις διαδηλώσεις», παίρνοντας αφορμή οπωσδήποτε απ’ τα νωπά γεγονότα στο Πολυτεχνείο. Σήμερα ή ίδια λέει:
— Έδωσα το θέμα εκείνο όχι για κανένα άλλο λόγο αλλά απλώς για να ξεφύγουν τα παιδιά απ’ τα καθημερινά αντικείμενα εκθέσεων.
Αλλά ξέφυγε και το θέμα , της έκθεσης. Οι υποψίες στράφηκαν προς τα παιδιά δύο στρατιωτικών, χωρίς όμως ποτέ να αναζητηθούν οι «καταδότες». Πάντως με μεγάλη ταχύτητα οι στρατιωτικές αρχές κατέστησαν ενήμερες του γεγονότος. Η πράξη θεωρήθηκε προφανώς ως στρεφόμενη κατά του καθεστώτος και κινήθηκε με αστραπιαία ταχύτητα η διαδικασία των αντιποίνων —για το τόλμημα— και της τιμωρίας για την παρανομία!
Το βράδυ της Τρίτης 20ής Νοεμβρίου το τμήμα Ασφαλείας —κατόπιν εντολής των στρατιωτικών αρχών προφανώς— ζήτησε διάφορες πληροφορίες απ’ την διευθύντρια των Ινστιτούτων και την κάλεσε μαζί με την αδελφή της να παρουσιασθούν στην Διοίκηση Χωροφυλακής την επομένη.
Την Τετάρτη 21 Νοεμβρίου ενώ οι αδελφές, Καραμίχου έδιναν εξηγήσεις στην Χωροφυλακή, ο Νομάρχης Γεώργ. Κουκουράκης υπέγραφε το έγγραφο αναστολής λειτουργίας των δύο (2) Ινστιτούτων Τρικάλων — Καλαμπάκας για παρέκκλιση από την πορεία τους.
Γυρίζοντας στο Ινστιτούτο το μεσημέρι της Τετάρτης βρήκαν την διαταγή για το κλείσιμο και τους μαθητές διωγμένους! Για λόγους συναισθηματικούς όμως ο αξιωματικός Χωροφυλακής που πήρε την εντολή, να βάλει λουκέτο στο Ινστιτούτο Τρικάλων, καθυστέρησε δύο — τρεις μέρες να περάσει την κορδέλα του χουντικού νόμου, πλην όμως τα δύο Ινστιτούτα παρέμειναν κλειστά για ένα δεκαπενθήμερο περίπου.
ΤΑ ΤΕΤΡΑΔΙΑ
Παράλληλα ζητήθηκαν από την Μεραρχία τα τετράδια εκθέσεων των 13 μαθητών και μαθητριών της Καλαμπάκας που ασκούμενοι στην αγγλική γλώσσα, καταπιάστηκαν εν καιρώ δικτατορίας με το μεγαλύτερο απ’ τα αμαρτήματα που οδήγησαν στην επίσπευση της πτώσης της με την ηρωική αντίσταση των φοιτητών του Πολυτεχνείου. Το τι έγραφαν οι νεαροί Καλαμπακιώτες είναι μια άλλη πτυχή της υπόθεσης αυτής. Πάντως τα τετράδια εκείνα δεν ξαναγύρισαν στο Ινστιτούτο της Καραμίχου.
ΑΠΗΝΗΣ ΔΙΩΓΜΟΣ
Αλλά ο διωγμός για την έκθεση εκείνη, δεν σταμάτησε μόνο στο κλείσιμο των δύο Ινστιτούτων Αγγλικής. Στράφηκε με ιδιαίτερη αυστηρότητα κατά της «δράστιδος» Ελένης Καραμίχου — Σάϊλερ. Της δόθηκε εξάμηνη προθεσμία να εγκαταλείψει την Ελλάδα και της αφαιρέθηκαν τα διαβατήρια, το δικό της, του Αμερικανού συζύγου της και των δύο μικρών κοριτσιών της. Και ακόμα στην ίδια απαγορεύτηκε να διδάσκει στο Ινστιτούτο και όταν μετά δεκαπενθήμερο επετράπη η λειτουργία, απαγόρευση που κράτησε μέχρι την ανατροπή της χούντας τον Ιούλιο του 1974.
Τέλος χρειάστηκε η επέμβαση πολλών παραγόντων Ελλήνων και Αμερικανών για να αποτραπεί η παραπομπή στο Στρατοδικείο και η ματαίωση της απέλασης της Ελένης Καραμίχου.
ΤΟ ΚΑΤΗΓΟΡΗΤΗΡΙΟ
Σύμφωνα με πληροφορίες που παρασχέθηκαν στις αδελφές Καραμίχου, το κατηγορητήριο κατά της καθηγήτριας Ελένης Καραμίχου για την σκοπιμότητα της έκθεσης ήταν τρομερό για την εποχή εκείνη. Την κατηγορούσαν ότι έκανε αντιστασιακή κατήχηση στους μαθητές της, ότι εισήγαγε αμερικανικά περιοδικά «Τάϊμ» κ.α. και εφημερίδες που έγραφαν την αλήθεια για τα ελληνικά γεγονότα και τέλος πως σκόπευε τις εκθέσεις των μαθητών της για τις διαδηλώσεις στο Πολυτεχνείο να τις στείλει στο εξωτερικό για να δημοσιευθούν σε ξένες εφημερίδες.
Τίποτα όμως δεν ήταν αλήθεια απ’ όλα αυτά. Και η Ελένη Καραμίχου είχε την ειλικρίνεια να λέει και σήμερα , χωρίς ίχνος τάσης για ηρωοποίηση.
Απλώς έδωσα το θέμα για να ξεφύγουν τα παιδιά απ’ τα καθημερινά και τα συνηθισμένα.
ΤΡΟΜΕΡΗ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ
Οι καθηγήτριες αγγλικής Αδελφές Καραμίχου ζουν ακόμα και σήμερα έντονα την ανάμνηση αυτού του γεγονότος που ήταν μια μεγάλη δοκιμασία.
Η Μαρία Καραμίχου εξομολογείται:
— Έπαθα τέτοιο κλονισμό που για δεκαπέντε μέρες που ήταν σφραγισμένο το Ινστιτούτο δεν βγήκα απ’ το σπίτι γιατί δεν άντεχα να δω την κορδέλα στην πόρτα. Αφήνω και τη δοκιμασία των διαδόσεων. Άλλοι έλεγαν πως μας έκλεισαν το Ινστιτούτο γιατί ήταν παράνομο, άλλοι γιατί ήταν ανθυγιεινό (το ανακάλυψαν ύστερα από 16 χρόνια νόμιμης λειτουργίας) και άλλοι τέλος πως η αστυνομία ανακάλυψε υπόγεια σήραγγα, με την οποία μαθήτριες του Ινστιτούτου έφταναν στο διπλανό ξενοδοχείο «Μετέωρα» Ότι ήθελε έλεγε ο καθένας, αφού δεν έγινε ποτέ καμιά επίσημη ανακοίνωση.
Και η Ελένη Καραμίχου -Σάϊλερ συμπληρώνει:
— Έφτασαν μέχρι του σημείου να παραποιήσουν και τον, τίτλο της έκθεσης που έδωσα και με κατηγόρησαν πως ζήτησα απ’ τους αγγλομαθείς Καλαμπακιώτες να μου γράψουν την γνώμη τους για τις εκδηλώσεις εναντίον της κυβερνήσεως. Αλλά ευτυχώς πού οι μαθητές και μαθήτριες ανακρινόμενες έθεσαν το θέμα στην ορθή βάση του.
Πάντως γεγονός είναι πως τα γεγονότα του Πολυτεχνείου είχαν και τούτο τον απροσδόκητο αντίκτυπο στην πόλη μας και την Καλαμπάκα. Οδήγησαν στο δεκαπενθήμερο κλείσιμο ενός Ινστιτούτου αγγλικής με 20ετή λειτουργία κι’ ανάγκασαν τους αιδώ εκπροσώπους της χούντας να ρίξουν το προσωπείο τους. Κι’ ενώ στην οθόνη της ΤΙ-ΒΙ βλέπαμε την παρωδία συνεντεύξεων με φοιτητές του Πολυτεχνείου, στα Τρίκαλα και στην Καλαμπάκα έπεφτε το λουκέτο —ή ή κορδέλα ασφαλείας— εκεί όπου αποτολμήθηκε η παραμικρή αναφορά στα αιματηρά γεγονότα του Νοεμβρίου του 1973.
Για την αντιγραφή: Σ.Α. ΜΠΑΚΟΒΑΣΙΛΗΣ
