Εκλογικά και πολιτικά πάθη
Για το τι επικρατούσε στις πρώτες εκλογές μετά την απελευθέρωση στα Τρίκαλα, μας δίνει ο ιστοριοδίφης Δημ. Παπαζήσης σε μια σειρά ιστορικών σημειωμάτων του που δημοσιεύτηκαν στα «Τρικαλινά Νέα». Γράφει, λοιπόν, ο Δ. Παπαζήσης:
«Αι εκλογαί τότε ήσαν επιθυμηταί από τον λαόν, διότι αρκετοί θα γλεντούσαν τες παραμονές των εκλογών εις βάρος των υποψηφίων, άλλοι θα ζούσαν αρκετόν καιρόν αναμένοντες την εκπλήρωσιν των σπανιότατα εκπληρουμένων υποσχέσεων των υποψηφίων, τα καταστήματα θα είχαν κάποιαν πρόσθετον κίνησιν, οι δε καβγατζήδες θα εύρισκαν δικαιολογημένην αιτίαν διά τσακωμούς».
Και συνεχίζει: «Κατά τις βουλευτικές, άλλα και τις δημαρχιακές εκλογές άφθονες υποσχέσεις (ανεκπλήρωτες) εδίδοντο εκ μέρους των υποψηφίων προς τους ψηφοφόρους διά διορισμούς εις δημοσίας θέσεις και άφθονα χρήματα εδαπανώντο από τους υποψηφίους διά κεράσματα, φαγοπότια και δι’ εξαγοράν ψήφων. Τότε οι πολιτευόμενοι έτρωγαν τις περιουσίες των, εν αντιθέσει με ότι συμβαίνει σήμερον. Είναι γνωστή η ανεδαφική υπόσχεση υποψηφίου βουλευτού προς τους ψηφοφόρους ενός χωριού που ζητωκραύγαζαν «θα σας κάνω και γεφύρια», «δεν έχουμε ποτάμια» η απάντησις του πλήθους, «θα σας φέρω κι’ απ’ αυτά!!».
Αλλά μη νομισθεί, ότι και οι ψηφοφόροι δεν τους ανταπέδιδαν τα ίσα, δεν τους πλήρωναν με το ίδιο νόμισμα, με το μαύρισμά των, ψηφίζοντες τον αντίπαλο των, παρ’ όλο το φαγοπότι και το χαρτζιλίκι. Και κατά τις πρώτες δεκαετίες του αιώνα μας συνεχίζονταν η κατάσταση αυτή της εξαγοράς ψήφων, παρ’ ενίων χαμηλής στάθμης πολιτικών εις ακριβότερη κάπως τιμήν, με τας ιδίας όμως επιπτώσεις επί της εκδηλώσεως της θελήσεως του λαού. Την άπαράδεκτον ταύτην κατάστασιν της συναλλαγής και της χρήσεως του εκλογικού δικαιώματος σχολιάζουσα η τοπική εφημερίς «Τα Τρίκκαλα» έγραφε, από διαπίστωσιν που έκανε… προεκλογικώς: «Τινές των ψηφοφόρων επώλουν τα εκλογικά των δικαιώματα αντί 40 δεκαρών, άλλοι δε ερωτηθέντες ποιον θα ψηφίσουν απήντησαν «όπου έχει παγούρι» και ούτω εκδηλώνετο η γνησία θέληση του Λαού!!».
Σε άλλο σημείο ο Δ. Παπαζήσης αναφέρεται στα πολιτικά πάθη εκείνης της εποχής και γράφει:
«Τα πολιτικά πάθη ήσαν και τότε εξημμένα και βλέπουμε τις εφημερίδες της εποχής να διαμαρτύρονται συνεχώς κατά Βουλευτών και Δημάρχων (μη φίλων των εννοείται), αλλά ελαχίστη απήχηση είχαν οι διαμαρτυρίες των. Τόσον οι βουλευταί όσον και οι Δήμαρχοι εθεώρουν το Κράτος και τον Δήμον τσιφλίκι των. Οι βουλευταί διόριζαν και απέλυαν τους δημοσίους υπαλλήλους ή τους μετέθεταν από του ενός άκρου εις το άλλο της Ελλάδος. Οι Δήμαρχοι δε κομματικά ασκούσαν την εξουσία, δι’ αυτό και διαμαρτυρίες διαρκώς ακούοντο. Η εφημερίς «Εργάται» των Τρικάλων γράφουν «ο γυναικάδελφος του Δημάρχου δεν επιτρέπει εις τον καφεπώλη Αθαν. Παπανικολάου να επισκευάσει το εν τω κεντρικωτάτω μέρει της πόλεως καφενείο του, διότι δεν είναι πολιτικός του φίλος». Εις άλλο φύλλο των οι «Εργάται» και πάλιν καταφέρονται κατά του Δημάρχου, «διότι έπαυσε των καθηκόντων των τους εκκλησιαστικούς συμβούλους του Ι.Ν. Αγίου Αθανασίου (Αγίας Μονής) Κ. Κεραμόπουλον και Κ. Σαπουνά, διότι δεν τον υπεστήριξαν κατά τας δημοτικάς εκλογάς».
»Όλα διά το κόμμα και όχι διά την Ελλάδα. Τόσον είχε διαποτίσει άρχοντας και αρχομένους το κομματικό συμφέρον και πάθος, ώστε έχουμε και κληρικό μηνυθέντα δι’ ανάμιξη εις αυτά, όπως και πάλιν οι «Εργάται» αναφέρουν: «Ενώπιον του Πλημμελειοδικείου εδικάζετο ο ιερεύς Βετερνίκου ως επεμβάς κατά τας εκλογάς (κομματικά Χατζηπέτρου — Χατζηγάκη)».
»Τα πολιτικά πάθη της εποχής εκείνης επεκτείνονταν και μεταξύ των πολιτών. Ούτω και πάλιν η ίδια εφημερίς γράφει: «η επί δίμηνον διακοπή της εκδόσεως μας οφείλεται εις το ότι ο μισθωτής του μόνου υπάρχοντος εν τη πόλει τυπογραφείου ηρνήθη την εκτύπωσιν της εφημερίδος μας, διότι δεν συνηγορήσαμεν υπέρ προσώπων αναξίων».
Για την αντιγραφή: Σ.Α. ΜΠΑΚΟΒΑΣΙΛΗΣ