Δήμος Τρικκαίων

Η αερομαχία των Τρικάλων το 1941

15 Απριλίου 2019

78 χρόνια πριν σαν σήμερα, από την συγκλονιστική Αερομαχία της 15ης Απριλίου 1941 πάνω από την πόλη των Τρικάλων της Θεσσαλίας.

Ήταν η Μεγάλη Εβδομάδα του 1941. Το δράμα του θεανθρώπου είχε συμπέσει με το δράμα της Ελλάδος. Ο Χριστός ετοιμάζεται να σηκώσει το Σταυρό του μαρτυρίου του και η χώρα μας τον δικό της. Οι Έλληνες παλεύουν.

Οι Έλληνες παλεύουν απεγνωσμένα για ν’ αλλάξουν το μοιραίο δρόμο της σκλαβιάς, και πολεμούν!! Γιατί; Για ποιο λόγο; Για τον ίδιο εκείνο λόγο που πολέμησαν οι Τρακόσιοι του Λεωνίδα. Για τον ίδιο εκείνο λόγο που πολέμησε και πολεμά ο καθένας Έλληνας!!

Στις 15 Απριλίου του 1941, πάνω σχεδόν απ’ τα Τρίκαλα, δόθηκε η τελευταία αερομαχία της Ελληνικής Αεροπορίας Διώξεως, προς την Ναζιστική στην όποια βρήκε ηρωικό θάνατο ο Επισμηνίας Μόκκας Γεώργιος. Στο Αεροδρόμιο Βασιλικής των Τρικάλων οι χειρισταί των λιγοστών αεροπλάνων που είχαν απομείνει από την λαίλαπα του πολέμου, έχουν ένα προαίσθημα πως κάτι μεγάλο θα συμβεί…·κάτι που θα πάρει μια προέκταση στην ψυχή τους…

Σε μια στιγμή, ένα μακρινό βουητό, που όσο πάει γίνεται εντονότερο έρχεται να διακόψει τη μονότονη κι’ εκνευριστική ησυχία. Δεν υπάρχουν πια ούτε φυλάκια, ούτε αντιαεροπορική άμυνα να ειδοποιήσει το Αεροδρόμιο, για την επικείμενη επιδρομή. Μόνοι τους οι αεροπόροι μας καταλαβαίνουν τι συμβαίνει και τρέχουν στα αεροπλάνα τους.

Η απογείωση αρχίζει. Ένα —ένα τα σκάφη ξεκολλούν από τη γη και οι πολεμισταί τ’ ουρανού τρέχουν να προστατέψουν τα Τρίκαλα την Πατρίδα τ’ αεροπλάνα μας. Πέντε CLADΙΑ —TOR πέντε PZL και δύο BLOCK. Πετούν να συναντήσουν τον εχθρό, τρέχουν να προλάβουν την καταστροφή που έρχεται να σπείρει, και σε λίγο γίνεται επαφή σε ύψος 2.000 περίπου μέτρα.

Οι πιλότοι μας μετρούν τα Ναζιστικά αεροπλάνα. 18 Γιούνκερς, και «Στούκας» Δύο απ’ αυτά είναι έτοιμα να πάρουν τη μοιραία τους βουτιά, που θ’ απλώσει την καταστροφή και το θάνατο. Ο αρχηγός του Ελληνικού Σμήνους ο Ήρωας του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, ο Σμηναγός Γιάννης Κέλλας, τους αντιλαμβάνεται και ρίχνεται κατ’ επάνω τους.

Τον ακολουθεί ο Μόκκας στο άγριο κυνηγητό. Τα «Στούκας» βυθίζουν προς το έδαφος. Ο Κέλλας με το «Γκλαντιέϊτορ» και ο Μόκκας με το ΡΖL κάνουν το ίδιο. Τ’ αεροπλάνα μας κινδυνεύουν να διαλυθούν στον αέρα, από την τεράστια αντίσταση του ανέμου, καθώς βυθίζουν για να προλάβουν τον εχθρό.

Και ακριβώς τη στιγμή εκείνη, πύρινες φλόγες ξεπηδούν απ’ τα στόμια των πολυβόλων που βρίσκουν τον εχθρό. Ένα «Στούκας» πέφτει κάτω και γίνεται συντρίμμια απ’ την τρομερή έκρηξη που ακολουθεί. Όμως τη χαρά της Ελληνικής νίκης διαδέχεται η αγωνία. Ξαφνικά μεσ’ από τα σύννεφα και από ύψος 5000 μέτρα, ξεπετάγονται- καμιά 30ριά περίπου καταδιωκτικά του εχθρού. Τα «ΜΕΣΕΡΣΜΙΘ 109» συνοδεύανε τα «Στούκας» αόρατα, μέσα στα σύννεφα του μεγάλου ύψους…

Και η δραματική αερομαχία μεταβάλλεται τώρα σε.. δολοφονία! Τώρα η αναλογία αεροσκαφών είναι τέσσαρες προς ένα, χωρίς να υπολογίσουμε και την υπεροχή τους σε ποιότητα, ισχύ πυρός και ταχύτητα!! 300 περίπου χιλιόμετρα τα Ελληνικά Αεροπλάνα 550 τα ΜΕΣΕΡΣΜΙΘ, Παρ όλα αυτά οι Έλληνες χειρισταί αερομαχούν μανιασμένα. Τρία εχθρικά καταδιωκτικά χτυπούν ένα ΡZL. Ο χειριστής του Ελληνικού διώξεως Μόκκας, παλεύει σκληρά κι’ απεγνωσμένα. Χτυπάει με τα πολυβόλα του όποιο εχθρικό περάσει και μόνον από το σκοπευτικό του. Χτυπά και χτυπιέται Ένα βλήμα πυροβόλου τον βρίσκει στα πηδάλια και το PZL πέφτει αφήνοντας μια μαύρη λωρίδα καπνού που θαρρείς πως στολίζει με πένθιμα κρέπια το θεσσαλικό ουρανό, για το θάνατο του Επισμηνία Γεωργίου Μόκκα από το Σιδηρόκαστρο των Σερρών.

Ο Ηρωικός αυτός πιλότος μας είναι κι ο τελευταίος νεκρός Αεροπόρος μας του Έπους 40—41.

Ωστόσο η μάχη συνεχίζεται. Κι όλοι οι Έλληνες έχουν μπλεχτεί σε σκληρές αερομαχίες με πολλαπλάσιο αριθμό εχθρικών αερ)φών. Οι πιο απίθανοι ακροβατικοί ελιγμοί, μέσα στο αδιάκοπο κροτάλισμα των πολυβόλων, πραγματοποιούνται και οι αετοί μας, χτυπούν συνεχώς τους φευγαλέους στόχους. Τ’ αεροπλάνα μας, με μόνη υπεροχή την αδάμαστη πίστη και την ατσάλινη θέληση των πιλότων συνεχίζουν τον απελπισμένο τους αγώνα

Άλλο ένα «ΣΤΟΥΚΑΣ» χτυπημένο από Ελληνικό «Γκλαντιέϊτορ» που πετά εκεί κοντά του, καίγεται στον αέρα και παίρνει την τελευταία του βουτιά.

Ο εχθρός λυσσομανάει για τις απώλειες και την άφθαστη τόλμη των ολίγων. Τα καταδιωκτικά του, παίρνουν πρωτοβουλία. Κυκλώνουν τώρα τον Κέλλα. Ο Αρχηγός του Σχηματισμού, ψύχραιμος και έμπειρος Αεροπόρος, τους ξεγλυστράει μ’ ένα παράτολμο ελιγμό. Το Κλαντέϊτορ με τον αριθμόν 193 γίνεται για λίγο το αεροπλάνο «φάντασμα» γιατί ο Κέλλας κατορθώνει μ’ έναν έξυπνο τρόπο και το φέρνει ανέπαφο κοντά στο σχηματισμό των «Στούκας» και φθάνοντάς τα, ανακατεύθηκε στο σχηματισμό. Έτσι τα εχθρικά καταδιωκτικά «Μεσερσμίθ» δεν μπορούσαν πια να τον χτυπήσουν από φόβο μήπως ρίξουν δικό τους.

Τα «Στούκας» πάλι ήταν αδύνατον να του κάνουν το παραμικρό, γιατί υπήρχε κίνδυνος να χτυπηθούν μεταξύ τους. Έτσι η αγωνία κορυφώνεται κι οι στιγμές γίνονται ατέλειωτες…

Ένα ολόκληρο τέταρτο κρατάει ή δραματική πάλη του Κέλλα, η μεγαλειώδης αερομαχία του αξεπέραστου αρχηγού. Υπεράνθρωπες προσπάθειες με άφθαστο ηρωισμό. Το τέλος πλησιάζει…

Τα εχθρικά αεροπλάνα, σαν τα πεινασμένα κοράκια έχουν πέσει με μανία επάνω του, σε κάποια στιγμή που τον βρίσκουν ξεμοναχιασμένο.

Ο Κέλλας χτυπιέται και τα πηδάλια κλίσεως του αεροπλάνου του καταστρέφονται… Κι’ εκεί που νόμιζε κανείς πως κάθε ελπίδα έσβησε. Ο Σμηναγός Κέλλας ξέφυγε και πάλι με περιδίνηση αυτή τη φορά, για να μπορέσει τέλος να βγάλει το αεροπλάνο του απ’ αυτή την φοβερή κατάσταση λίγα μέτρα πάνω από το έδαφος και να το προσγείωση αναγκαστικά. Κατά την προσγείωση το Γκλαντιέϊτορ ανετράπη, γιατί το δεξί φτερό χτύπησε σε κάποια συστάδα δένδρων Από το χτύπημα ή από τους πολυβολισμούς του εχθρού που συνέχισε να χτυπά τον Κέλλα και στο έδαφος, το αεροπλάνο του πήρε ,φωτιά κι έτσι πια θεωρήθηκε βέβαιος ο χαμός του!…

Και να τι λέει για την Αερομαχία και για τον Κέλλα, ο Ανθ)σμηναγός τότε —που πήρε μέρος στην συγκλονιστική μάχη— και μετά Πτέραρχος έ.α. Ιωάννης Κατσαρός:

Η τελευταία αερομαχία, ήταν… λιγάκι σκληρή. Δηλαδή ήμασταν στα Τρίκαλα το βράδυ, μας βομβάρδισαν οι Γερμανοί. Είχανε πάρει φωτιά στην πλατεία των Τρικάλων κάτι μαγαζιά. Το πρωί σηκωθήκαμε πήγαμε στο Αεροδρόμιο και μας ειδοποίησαν από την Αεράμυνα της εποχής εκείνης διά ζώσης φωνής δηλαδή, ότι έρχονται Γερμανικά αεροπλάνα.

Απογειωθήκαμε, ότι αεροπλάνα υπήρχαν, όλων των Μοιρών 4 ή 5  Γλαντιέϊτορ με αρχηγό τον Κέλλα, μερικά PZL 4 αν δεν απατώμαι ήταν ένα ή δύο BLOCK.

Ήταν πραγματικά ένας σχηματισμός «Γκούγκερς 78», τα οποία συνοδεύονταν από καμιά 25αριά «ΜΕΣΕΡΣΜΙΘ 109». Ήταν Μεγάλη Παρασκευή του ’41. Απογειωθήκαμε όπως σας είπα, συναντήσαμε τα «Γιούγκερς 87» δεν είχαμε δει ακόμα τα «ΜΕΣΕΡΣΜΙΘ» επιτεθήκαμε στα «Γιούγκερς 87»,ρίξαμε δύο απ’ αυτά το ένα βεβαίως έπεσε, ο χειριστής κι’ ο Παρατηρητής πιάστηκαν αιχμάλωτοι, από τους δικούς μας, το άλλο το χτυπήσαμε, δεν το είδα εγώ να πέφτει.

Τώρα δεν θα σας πω για τη δική μου περίπτωση θα σας πω για την περίπτωση του Κέλλα, τον όποιον είχαν βάλει στη μέση δύο ΜΕΣΕΡΣΜΙΘ και τον κυνηγήσανε. Επιτίθεται ο Κέλλας και κατέβαινε χαμηλά εις το ύψος σχεδόν του εδάφους για να μπορέσει να γλυτώσει από τα «109» με διαφόρους ελιγμούς Στο τέλος έπεσε ο Κέλλας. Τα Γερμανικά αεροπλάνα δεν σταμάτησαν με την πτώση αλλά συνέχισαν να τον πολυβολούν μέχρις ότου κάηκε το αεροπλάνο.

Εμείς τσακισμένοι βέβαια με διάφορες αβαρίες προσγειωθήκαμε στο αεροδρόμιο και σε λίγο μας διέταξαν να φύγουμε και να πάμε σ’ ένα αεροδρόμιο το οποίο ήταν στο Δαδί κοντά.

Επήγαμε εκεί και βεβαίως ο Κέλλας σκοτωμένος. Δεν υπήρχε πιθανότης να ζήση ένας άνθρωπος τον οποίον κυνηγούσαν δύο ΜΕΣΕΡΣΜΙΘ ο οποίος έπεσε και τα εχθρικά συνέχισαν να τον πολυβολούν μέχρι που πήρε φωτιά το αεροπλάνο.

Το βράδυ λοιπόν παρά το γεγονός ότι τον ανασπούσαμε όλοι, ήταν ο Δ)τής Μοίρας μας κ απ’ τα λίγα παλληκάρια, τα οποία έχω δει στη ζωή μου στην Αεροπορία, το βράδυ λοιπόν τον βάλαμε παρασύνθημα Παρασύνθημα ΚΕΛΛΑΣ. Και βεβαίως είμαστε όλοι λυπημένοι γιατί χάσαμε ένα παλληκάρι κι έναν πολύ καλό φίλο.

Το βράδυ εκεί πούμασταν μαζεμένοι και κλαίγαμε τη Μοίρα μας —εν τω μεταξύ υποχωρούσαμε έτσι— βλέπουμε τον Κέλλα να καταφθάνει μ’ έναν επίδεσμο στο κεφάλι και καταλαβαίνετε βέβαια, ποια ήταν η χαρά μας, όταν είδαμε τον, Διοικητή τής Μοίρας μας, με τα από αυτή την καταστροφή, να ζει».

Τ’ ανωτέρω αποτέλεσαν ραδιοφωνική παραγωγή του 7ου Επιτελικού Γραφείου του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας. Την εκπομπή επιμελήθηκε και παρουσίασε ο Νίκος Δενδρινός.

ΣΗΜ: Το κείμενο είχε δημοσιευθεί στα «Τρικαλινά Νέα» το 1978

Για την αντιγραφή: Σ.Α. ΜΠΑΚΟΒΑΣΙΛΗΣ